De ontwikkeling van onze samenleving wordt niet alleen bepaald door de beslissingen van de politici en de beleidsmakers, maar ook door tal van processen  die  automatisch verlopen en die niemand in de hand heeft: de sociaalpsychologische mechanismen (op deze website vaak kortheidshalve “sociale mechanismen” genoemd.

De term “mechanismen” is een metafoor die afkomstig is uit de mechanica en verwijst naar constructies als tandraderen die in elkaar grijpen. Daarbij is  duidelijk te zien welk tandrad aandrijft en welk tandrad wordt aangedreven, dus wat oorzaak is en wat gevolg. Een eenvoudig en onschuldig voorbeeld is wat er gebeurt als je je verstaanbaar wilt maken in een lawaaierig café. Je bent dan gedwongen harder te gaan praten dan de andere aanwezigen. Maar die anderen willen zich ook verstaanbaar maken en moeten dus nóg weer harder gaan praten. Het eindresultaat is veel kabaal, terwijl de mensen elkaar nog steeds niet goed kunnen verstaan. En toch is ieder gedwongen er aan mee te doen.

Veel van deze automatisch verlopende sociaalpsychologische processen, misschien wel de overgrote meerderheid,  zijn gunstig. Maar er zijn er ook veel die onze  rationele besluitvorming hinderlijk doorkruisen en ons op wegen brengen die niemand wil.  Het zijn speciaal deze problematische mechanismen waarop deze website zich richt.  Aangezien deze processen autonoom volgens eigen wetten verlopen zijn ze niet te besturen of te stoppen met voor de hand liggende, common sense maatregelen. Soms is het zelfs zó dat zulke maatregelen hun werking juist in stand houden.  Ze werken “averechts”. Deze processen vereisen extra studie. Hoe werken ze precies? Wat zijn de drijfveren ervan? Pas als we dit weten is het mogelijk er effectieve maatregelen tegen te nemen. Aan deze studie is deze website gewijd.