Een voorbeeld van hoe een overtuiging kan ontstaan op basis van toeval is het volgende. Ik heb een luidspreker gekocht die draadloos (via bluetooth) verbonden kan worden met mijn laptop. Hiervoor moet eerst een app worden geïnstalleerd. De handleiding is vrijwel onbegrijpelijk en het wordt dus een kwestie van trial and error. Dat bekent dat het in hoge mate van het toeval afhangt of het lukt de aansluiting snel tot stand te brengen. Er zijn nu twee mogelijkheden (extreem gesteld):
(1) Het lukt mij toevallig meteen de aansluiting te maken. In dat geval zal ik later tegen iedereen zeggen dat het aansluiten van een bluetooth-luidspreker een fluitje van een cent is.
(2) Het lukt mij (eveneens toevallig) pas na heel veel moeite (of totaal niet). In dat geval zal ik later zeggen dat het het maken van een dergelijke aansluiting een zeer onaangenaam en tijdrovend karwei is.
(2) Het lukt mij (eveneens toevallig) pas na heel veel moeite (of totaal niet). In dat geval zal ik later zeggen dat het het maken van een dergelijke aansluiting een zeer onaangenaam en tijdrovend karwei is.
Dit is dit een duidelijk voorbeeld hoe een opvatting tot stand kan komen als gevolg van toeval. In dit geval gaat het over een onbelangrijke opvatting. Maar hetzelfde mechanisme (met als beslissend moment trial and error of iets dergelijks) werkt evenzeer bij het stand komen van belangrijke opvattingen.
15 juli 2019