De grafische weergave van het gecompliceerde politieke landschap met behulp van één as houdt een enorme vereenvoudiging is. Een dergelijke weergave werkt als een “frame” waarin onvermijdelijk bepaalde zaken worden geaccentueerd, ander zaken aan het oog worden onttrokken en waarheden worden gedeformeerd. Hierdoor wordt hij een sterk middel om de politieke meningsvorming te manipuleren.  In het volgende zal een aantal aspecten daarvan worden besproken.

1. Het doordouwen van de eigen invulling van de links-rechts as
Het onderscheid tussen “links” en “rechts” is zó universeel dat het wel als een soort archetype kan worden beschouwd. Maar bij het maken van een grafische voorstelling moet men dit onderscheid een concrete invulling geven. Tegenwoordig is het gebruikelijk geworden hiervoor een sociaal-economische invulling te geven in de geest van Staatsingrijpen versus Vrije Markt. Hiermee kiest men wat men voortaan zal beschouwen als de centrale as in de politieke werkelijkheid. Maar dat is een subjectieve keuze.

2. Het gebruik maken van de verwarring tussen de verschillende definities van de links-rechts as.
Zoals elders ter sprake komt verandert de betekenis van de termen  “links” en “rechts” per generatie en per levenskring. De onbepaaldheid van deze termen  is natuurlijk ongunstig voor de helderheid van het denken. Maar juist daardoor kan hij op manipulatieve wijze gebruikt worden, bijvoorbeeld om mensen of partijen zwart te maken. Men zegt dan bijvoorbeeld, in een kring waar “rechts” een scheldwoord is met de betekenis van “fascistisch”, dat een bepaalde persoon of partij “rechts” is. Als men dan later hiervoor ter verantwoording wordt geroepen kan men zich beroepen op een andere betekenis van het woord “rechts”, bijvoorbeeld conservatief. Op deze wijze wordt het heel gemakkelijk om iemand zwart te maken via “guilty by association”.

3. Het aanvullen van de uiteinden van de links-rechts as met wilde fantasieën.
Bij een links-rechts as is het niet duidelijk wat er gebeurt bij de uiteinden, de extremen.  Er ontstaat daar alle ruimte voor speculatie en wilde  associaties. Aan de linkerkant van het spectrum is het nog enigszins overzichtelijk: als men namelijk de links-rechts as heeft gedefinieerd met  grote overheid + collectivisme versus kleine overheid + individuele keuzen ligt het voor de hand aan het linkeruiteinde communisme te plaatsen. Onder “extreem links” kan men dan zoiets verstaan als gewelddadig communisme. Aan het rechteruiteinde van deze as kan men dan zoiets plaatsen als Totaalliberalisme. Maar wat moet men dan verstaan onder “extreem rechts”? Als we op dezelfde manier redeneren als aan het linkeruiteinde zouden we onder extreemrechts gewelddadig Totaalliberalisme moeten verstaan. Het is moeilijk je daar een voorstelling van te maken, maar een nog groter probleem is dat de term “extreemrechts ” in het spraakgebruik al is gereserveerd voor “fascistisch” en dat is helemaal niet extreem liberaal. Hier is dus alle ruimte voor spraakverwarring en retorische trucs. 

extreemlinks      Communisme                                                Totaalliberalisme   extreemrechts

            O—————-O ———————————————————–O—————-O

4. Het interpreteren van ruimtelijke nabijheid op de as als politieke nabijheid
Wanneer men alle partijen samenperst op één as kan het gebeuren dat twee partijen die in werkelijkheid mijlenver van elkaar zijn verwijderd vlak naast elkaar komen te staan. Dit kan gebruikt worden om niet bestaande verbanden tussen de partijen te suggereren en om ze zwart te maken.  Beschuldiging op grond van ruimtelijke nabijheid maakt gebruik van het principe “guilty by association”.